vakantiewerk

Een zestienjarige zeven weken thuis is niet leuk. Niet voor hem en niet voor mij. Dus geldt hier de regel dat je zo rond je vijftiende een deel van de vakantie gaat werken. Doe je dat niet, dan bedenk ik klusjes rond het huis voor de morgen. 

Die klusjes zijn gewone zaken als grasmaaien en de schuur opruimen voor jongens en vaatwasser in- of uitruimen, eens een was vouwen of een boodschap doen voor de meiden. 

Jaren was het geen enkel punt dat vakantiewerk. We hebben hier vooral jongens gehad. Zij werken bij boeren, plukten appels, bessen, sorteerden uien, maaiden gras of bikten stenen. De meisjes werkten in de supermarkt, pasten op of deden huishoudelijk werk. 
Het hoeft echt niet alle dagen van de vakantie, maar wel elke week een deel vulling. Het hoeft ook niet voor geld wat mij betreft. Het is een goede leerschool en het helpt iedereen om het gezellig te houden hier thuis. 

Dit jaar hebben we alleen Rachid die vakantievulling moet zoeken. Dat leek geregeld. Hij kon vier weken op zijn stageadres komen. Jammer voor hem ging dat toch niet meer door. En ja, vind dan maar iets anders. Het werk ligt niet meer voor het oprapen. De oogstzaken worden hier in de buurt of machinaal of door Polen gedaan. 

De eerste week heeft hij niets te doen. Ik heb wel wat, maar dat geeft veel lawaai. Voor mij werkt hij liever niet en dat begrijp ik ook heus wel. Alleen duurt de dag zo verschrikkelijk lang. Hij zit om acht uur al beneden. 

Hij gaat maar eens zoeken op internet en in krantjes. Hij ziet een afwashulp staan. Dat lijkt hem wat. Hij belt. Ik volg het gesprek. Keurig gesprek weet hij te voeren. Ben u al voorzien? Nee, dat zijn ze niet. En hoe oud hij is? Nou 16 dus. Dat is helemaal perfect. Weet je wat, zegt de man, kom morgen gelijk een avond meedraaien dan praten we daarna verder. En hoe is je naam? Rachid spelt zijn Marokkaanse voor- en achternaam. Het gesprek is klaar.

De volgende dag wordt hij teruggebeld. En hoewel de man gisteren nog helemaal niemand had, heeft hij nu opeens een heuse wachtlijst en staat Rachid, hoewel hij als eerste belde, op een onverkiesbare plaats. Ach ja, het kan verkeren. Hij neemt het laconiek op. 

Ik niet. Ik ben pisnijdig merk ik. De advertentie stond in een kerkblaadje en dan verwacht je geen Marokkaanse jongen. En daar wordt hij nu weer fijn op afgerekend. Het is dat ik er toch nooit kom, anders zou ik ze direct boycotten...

Maar Rachid is bepaald niet voor een gat te vangen. Hij vindt op een zoekerssite uit de buurt een vraag naar een tuinman. Of iemand wil helpen de tuin op orde te krijgen en grasmatten te leggen. 
Nu helpt Rachid regelmatig een tuinman, maar om te zeggen dat hij ervaring heeft?? Ik druk hem op het hard om heel duidelijk aan te geven dat hij heel graag wil werken en helpen, maar dat hij geen ervaring heeft. Jajaja, komt goed. Hij moet even langskomen. Dat doet hij. 20 km heen en weer 20 terug. 
De volgende dag beginnen en 8 euro per uur. Dat klinkt wel heel mooi. Normaal krijgt hij er maar 2,50 bij zijn zaterdagbaantje. 

De volgende dag ga ik 's avonds met Naomi naar de stad. Rachid was om 7 uur vertrokken en nog niet terug. Ik vraag man een berichtje te doen. En om 8 uur komt dat. Hij is thuis hoor, helemaal versleten, maar trots als een pauw op de 70 euro die hij deze dag verdiende. 
En morgen gaat hij weer. Bij de buurman van die man. En volgende week mag hij de schuur van een zus verven en zo is hij weer een paar dagen van de straat.  

En dat alles voor 8 euro per uur. Hij had de man verteld dat hij op zaterdag 2,50 per uur verdient. Dat moest hij niet meer vertellen, zei de man. Hij was 8 euro waard en klaar! Dus betalen de buurman en de zus ook 8 euro. En voelt Rachid zich opeens het driedubbele waard als het om werken gaat. En beroerd om te werken, dat is hij nog nooit geweest!

op kamp

Morgen gaat Yan op kamp. Hij wordt volgende maand twaalf en dan moet dat kunnen. 
Wij vonden het nog niet echt nodig en zagen leeuwen en beren, maar hij wilde zo graag. Het is een bijzonder kamp met veel leiding en veel gedragsproblemen onder de deelnemers. Echt een kamp voor hem. 

De jongens in zijn klas hadden hem enthousiast gemaakt. Het is daar zoooo leuk en ze doen zulke leuke dingen!! Dat wilde hij ook. En dus gaat hij morgen. 

Ik heb net zijn tas ingepakt. Hij was totaal niet geïnteresseerd in wat ik adviseerde. Keek vluchtig af en toe richting tas en mij, maar hij geloofde het wel. 
We zien het wel. Er waren vaker kampen en meestal ging het om jongens en elke keer weer was het een verrassing wat mee terug kwam. 

De een liep de hele week op dezelfde sokken. De volgende had alles gedragen en er ook de douchevloer mee aangeveegd. De volgende had alle handdoeken maar achtergelaten. Ik heb dus wel enige ervaring ondertussen in wat wel en niet handig is. Maar bij Yan is het de eerste keer.

Hij is niet echt gespannen. Heeft wel een nieuw ticje deze week. Een soort fluittoon tussen zijn tanden. Verder is hij duidelijk aanwezig door de hele dag door te praten. Maar geen boze buien of andere dingen. 

Dat valt erg mee. Want gisteren zag hij zijn familie weer. En dat roept wat op normaal. Nee, het was er leuk en gezellig en veel mensen. Het was een soort feest dacht hij. Hij wist niet goed de reden, maar de muziek stond knetterhard en, zegt hij terloops, de politie kwam ook nog. Huh? Ja, omdat die muziek lekker hard stond. Hij zegt het alsof het heel normaal is. En dat is het ook binnen zijn biologische familie en dus schakelt hij direct als hij daar is. Normaal is anders normaal dan hier. 
Ook de bak schelpen die we kregen, is anders dan we gewoon zijn. Naomi, Yan en pleegvader hebben ze smakelijk weggewerkt vanavond. 

Van zijn moeder kreeg hij een mooie telefoon. Daar is hij de hele dag mee in de weer. Meer nog dan met zijn tas inpakken. Hij vertrouwt het me wel toe geloof ik. 
Ik doe nog een poging het programmaboekje samen door te nemen. Maar dat hoeft niet. Wordt wel leuk en die jongens uit zijn klas zijn er toch? 

Dus laten we hem morgen met een gerust hart gaan. Beetje dubbel is het ook. Hij is de afgelopen bijna tien jaar geen nacht uit onze buurt geweest. Dat gaat nu wel gebeuren. Hij wordt groot.

kiezen

Begin van dit jaar was de moeder van Yan in de buurt. Dat had toen meer dan een half jaar geduurd. Yan was heel blij dat hij haar weer kon zien. Hij wilde heel veel bezoeken en heel lang en bestookte haar met berichten over wanneer en waar. 
Moeder was het snel zat en reageerde niet meer. Dit was voor Yan misschien wel de zwartste periode van zijn leventje. Dat ze in de buurt was, maar dat ze hem niet wilde zien. Hij kreeg het niet bij elkaar gedacht dat zij hem dus veel minder graag zag dan hij haar. Dat hij elke minuut in haar nabijheid wilde zijn, maar zij dat helemaal niet wilde.

Yan was nauwelijks te hanteren. Zag er bleek en moe uit. 
Vorige week viel het me opeens op dat hij er nu zo goed uitziet. Met een mooie bruine, glanzende huid en een vrolijke uitstraling. 

Moeder is al een paar weken weer in de buurt. Yan wist het niet. Ik wel. Pleegmoeder van zijn oudere zus had me ingelicht. En ik hield mijn mond. Nog een paar weken te gaan op school. Ik wilde hem niet opnieuw het water in duwen. En moeder zweeg in alle talen.
Van de week kon ik er niet omheen. Yan zag foto's op facebook van zijn moeder op het strand. Hij bekeek ze, vond ze leuk en wilde verder. Ik vroeg hem waar dit was. Hij dacht in Zwitserland. Ik zei hem dat daar geen strand is... Dan zou het wel Duitsland zijn. Nee, duwde ik hem de goede richting op, ik denk dat het in de buurt is. Dat ze er weer is. 

Ik kreeg geen hoogte van hem. Hij tikte bij een van de foto's 'waar is dit' en dat was het. Een paar dagen later vroeg hij of ze in Nederland is en of het zaterdag bezoek kon zijn. Ja, dat kon. 'Kom zaterdag maar'. Was het antwoord. 

Toen bleek dat zijn zus niet kon vandaag. En dus ging hij ook niet. Ik probeerde blanco te reageren. Liet de keus aan hem. Wij konden hem alle dagen brengen en halen. Ook zaterdag en volgende week nog een keer. Hij hoefde niet na te denken. Hij ging alleen samen met zijn zus. 

En dus belde hij vanmorgen naar moeder. Iemand anders nam op. Of mama er was? Nee, die was even met iets bezig. Nou, of ze dan wilden zeggen dat hij vandaag niet kwam maar volgende week. En klaar was het gesprek. 

Ik heb met verbazing geluisterd en hem vandaag bekeken. Dit was zo totaal anders dan een paar maanden terug. Heb er voorzichtig over gepraat. Dat hij kiest en dat ik hem bewonder om zijn grenzen. Hij reageert niet zo, maar kijkt me rustig en helder aan. Ik meen te horen dat hij zich niet meer gek laat maken. Hij gaat gewoon alleen volgende week een keer. 

Vanmiddag gingen we naar het strand. Moeder zou dat ook doen met haar familie. Toch was hij bij ons. Hij vermaakte zich prima. Was niet boos of anders. Vanavond hebben we gebarbecued. Hij at lekker en was zichzelf. 
Na het eten begon hij wel even te zoeken naar ruzie, maar dat was weer snel voorbij. 

Het is niet te geloven hoe hij dit hanteert. Ik merk geen woede, geen afzetten tegen ons, geen rusteloze energie. Wel iets meer de grens zoeken, ook fysiek. Hij probeert steeds te stoeien en te duwen en laat zich zelfs op schoot nemen. Wel onder het mom van een vechtpartijtje, maar ik merk geen weerstand. 

We blijven voorzichtig. Je weet het maar nooit. Maar toch ook voorzichtig hopen dat hij eindelijk zijn plek heeft gevonden en de loyaliteit naar moeder voor hem niet meer zo pijnlijk is. 
Volgende maand wordt hij 12. Hij woont hier ruim negen jaar. Het is wel echt een zaak van lange adem!

eindelijk

Het is dan eindelijk zover. Alle kinderen hebben vakantie!! Het was een erg lange zit dit jaar. Iedereen is over. Achteraf gezien heb ik heel weinig klachten gehad van school. Eigenlijk niet eerder was een jaar zo zonder telefonisch gedoe. Ze hebben het hem toch maar mooi gelapt, die wiebelkonten hier. 

Toen om vier uur vanmiddag het laatste busje wegreed, voelde ik de vakantie gewoon binnenvliegen. Het was al even mooi weer en we hebben al verschillende keren heerlijk gezwommen in de zee en op het strand gezeten, maar nu is het echt. Nu mogen we de tijd vergeten en als het leuk is, gewoon een uurtje later naar bed. Dat is heerlijk! 
Jammer dat ik niet wat lekkers had geregeld. Verder dan een vergeten doos snoep kwam het niet. 

Gelukkig konden we buiten eten. Dat is ook vakantie. We zitten dan met zeven personen aan een kleine ronde tuintafel. We hebben ook een tafel waar je makkelijk met 15 man aan kunt zitten, maar die kleine werkt veel beter. 

Na het eten ging Rachid de heg van de buurvrouw knippen en speelden de anderen eensgezind met trekkertjes op de grond. Wat een rust en ontspanning! Een goed begin van zes weken met elkaar zijn. 

De laatste weken waren erg druk. Er was spanning over de nieuwe juf of meester, de groep van volgend jaar, afscheid van leerlingen. De rapporten kwamen mee. Samen met een stortvloed aan schriften en papieren. Heb zo'n vaag idee dat de school een lege papierbak hield. Die van ons puilt uit. 

Allemaal gingen ze op schoolreis, op excursie, nog een keer zwemmen met de klas. Iedereen at pannenkoeken en ook ik ontkwam er niet aan. Stond maandagmorgen om kwart voor 7 braaf een stapel voor school te bakken. Er moesten kleinigheidjes mee voor de juffen en meesters. Dat was een hele organisatie, want omdat de middelste drie op het speciaal onderwijs zitten, hebben ze minstens drie juffen per kind om te bedanken. 

Om het voor de kinderen en zeker ook voor mezelf overzichtelijk te houden, schrijf ik al vier weken een weekplanning op het bord in de keuken. Ze stonden er regelmatig voor. Het voorkwam veel vragen en het gaf inzicht in hoe we deze chaotische weken de baas kunnen blijven. 
Vanmiddag zag ik dat het grote indruk heeft gemaakt. Er hing namelijk nog een planning bij het speelgoed. Ik weet niet wie hem schreef. Waarschijnlijk Pablo. Hij kan nu lezen en schrijven. Het was erg grappig. Vooral omdat er ook bezoeken tussen stonden van ouders. Die waren er niet eens, maar die horen hier ook bij het dagelijks leven. 

 
Maar het is allemaal gelukt. De tassen hangen leeg in de bijkeuken. De gymschoenen worden over zes weken weer gepast en de kleren uitgewassen. 

Gelukkig was er maar op één school koffiedrinken als afsluiting van het jaar. Anders had ik drie keer verstek moeten laten gaan. Het valt ook allemaal samen. 

En nu slapen ze. Fris en verwachtingsvol in nieuwe zomerpyjama's heb ik ze een voor een naar bed gebracht. Een heerlijk gevoel. Proberen om het vast te houden, de hele vakantie. 
Ik weet wel dat het best lang is en dat het best lastig kan zijn. Maar nu is dat even niet aan de orde. Nu is het gewoon genieten van wat gaat komen. Zes weken lang.

zuur

Gisteren drie rapporten gekregen en vanavond twee gesprekken te doen over die rapporten.
Drie verschillende scholen en twee soorten rapporten. Vanavond twee soorten gesprekken. Een met een grote glimlach en een met samengeknepen billen...

Yan en Naomi krijgen twee rapporten. Een gewoon rapport wat ze me gisteren vol trots toonden. Een rapport met cijfers en opmerkingen. Goede of voldoende cijfers en positieve, zakelijke of opbouwende opmerkingen. Zo is Yan 'een sportieve kerel' als het om gym gaat. En Naomi zoekt de gezelligheid van anderen. Het rapport is voor de kinderen. Als opsteker, als beloning van een jaar lang naar school gaan en ploeteren. Hier kun je mee voor de dag komen, kun je iedereen laten zien.

Het andere rapport komt via de post en is anders. Hierin cijfers en tabellen. Naomi functioneert met rekenen net op groep 4 niveau, terwijl ze in groep 6 zit en Yan kan geen enkele toets in een keer voldoende halen. Dit rapport is voor ons als opvoeders. Om te weten hoe de zaken ervoor liggen.

Heel duidelijk allemaal en helemaal in lijn van de speciale manier van onderwijs geven van deze cluster 3 en 4 scholen.

Over Yan heb ik een paar weken terug al gepraat. Er vielen woorden als 'zorgen' en 'slordig', maar ook vertelde de juf dat het een 'heerlijk kind' is en wist de meester een paar dingen te noemen die mij het inzicht gaven dat ze hem daar heel goed kennen. En dat ze hem zien in zijn kwetsbaarheid en zwakheid en van hem houden.

Naomi is vanavond aan de beurt. Dat zal vast een fijn gesprek zijn. Naomi houdt van deze juf en de juf bood haar dit jaar een duidelijk en veilig klimaat.

Maar ook Pablo kreeg een rapport. Een vervelend rotding met allemaal commentaar en kritiek en negatieve woorden. Bah! Ik baal ervan. Dit is geen rapport om voor te lezen. Ik heb het wel gedaan maar heb gewoon vrij gefantaseerd. Dit gaat hij niet horen, dit is te gek. Een kind van zeven wat voor zijn gevoel voortdurend te kort schiet en altijd meer en beter moet. Dat gaan we niet verder de grond in duwen. Dat zelfbeeld van hem is al ver onder nul. Hij is ongedurig en niet te corrigeren. Hij maakt geen contact en de woorden 'zeer ernstig' komen me veel te vaak voor.

Pablo is ernstig beschadigd en binnen de kaders die te verwachten zijn, doet hij het heel goed. Alleen is de juf zo ontzettend schools en zo gericht op doelen en getallen, dat het hem meer lijkt te schaden. Hij doet serieus zijn best. Kan hij het helpen dat hij zo ontzettend snel afgeleid is, dat hij adhd heeft en hechtingsproblemen die er niet om liegen. Hij heeft toch mooi lezen geleerd dit jaar. Leest alle verpakkingen aan tafel tot vervelens toe en zelfs de krant weet hij te ontcijferen. Toch heeft hij anderhalf jaar achterstand met lezen. Wel bijzonder voor groep 3...

Vanavond ga ik ook daar op contactavond. Ben heel benieuwd. Ga proberen mijn mond te houden, laat de juf maar praten. Ik ga ook proberen vriendelijk en aardig enzovoort te zijn. Voor het fatsoen en omdat Pablo deze juf volgend jaar weer gaat krijgen.
Wij vinden dat hij niet op deze school past. Na het zien van het rapport ben ik nog meer overtuigd. De juf weet dit. Zij vindt dat hij wel op hun school past. Maar als ik zie op welke manier dat zal gaan moeten, dan vind ik toch dat ik meer gelijk heb... 

Ik ben heel boos, merk ik. Niet heel netjes en vast niet helpend. Het duurt nog even voor het avond is. Ik ben goed voorbereid. Betrap mezelf erop dat ik de hele middag al in discussie ben met de juf. En niet op een al te nette manier eigenlijk. Tsja...het is een echte juf en ze is bijna toe aan haar pensioen. Zegt op zich natuurlijk niets, maar in dit geval toch wel?

badjuf

Wat moet je nu doen in deze hitte? Druk zijn met tropenrooster, watergevechten, natte gym, wel/niet eerder uit? Gewoon eten? Bijzonder eten? Niet eten? Buiten eten? Een ijsje of drie of nog meer? Flesjes in de vriezer en die weer vergeten?

Het geeft een hoop andere dingen in ieder geval. Op zich kunnen de kinderen goed tegen de hogere temperaturen. Ze slapen wel iets later en er wordt wat vaker gewisseld van lange naar korte naar zwembroek. Van shirt naar hemd naar blote buik. 's Avonds kan ik wel een rondje met de wasmand doen. De sokken en hemden en handdoeken liggen overal. 

Het heeft wel wat deze week. Ik heb makkelijk praten. Als huisvrouw heb ik alle tijd om zelf te kijken wat ik doe. Volgens de kinderen zit ik meestal op de bank te hangen als zij weg zijn, dus dat komt in de hitte helemaal goed uit. 
De kinderen zijn helemaal in vakantiestemming. Uit school was het gunstig hoog water. De oudsten vlogen zo snel mogelijk richting dijk om te zwemmen en de jongsten konden in de tuin in het water. 

Woensdagmiddag was iedereen aan het strand. Allemaal bekende kinderen om mee te spelen. Heerlijk water. Wat een prachtige dag. 

's Avonds eten we buiten. Niet dat dat echt makkelijker is, maar leuk is het wel. En eten dat ze doen!! Van al dat gezwem komen de pannen mooi leeg. 

Het voelt als vakantie. Jammer dat het nog twee hele weken duurt voor het zover is. Voor de kinderen lijkt het niet zo uit te maken. Die leven alsof het vakantie is. Die paar uurtjes school zijn te verwaarlozen. 

Omdat de verwachtingen serieus warm zijn en ons goedkope zwembadje van vorig jaar ongeveer op is, gisteren een nieuw bad aangeschaft. Een grotere en hogere en diepere. Kinderen in extase. Vooral Sam. Hij kon er bijna niet van slapen. De gedachte dat dat gevaarte stond vol te lopen terwijl hij in bed lag... 
Vanmorgen kwart over acht stond hij er in zijn zwembroek. Het water was nog gruwelijk koud. Dat boeide hem niet zo. Hij heeft gezwommen en genoten. De hele dag. Vanmiddag met zijn vijven zelfs. 

Ik zat erbij op m'n tuinstoel. Doe je niet mee? vroegen ze. Dat lijkt ze het toppunt van lol als ik meespartel. Het komt nog wel. Nu waren er vriendjes bij. Het was vol genoeg. 

Het bad heeft zich in een dag al bewezen. Morgen verder. Het is inmiddels echt vol. Aan de waslijn hangt een hele rij zwembroeken en badlakens. Heerlijk om te zien. De zomer is eindelijk begonnen.